مراقب پارگی های بی علامت منیسک زانوها باشید!
منیسک یک ساختار لیفی است که در مفصل زانو و در مفاصل فک و مفاصل استخوان ترقوه با تیغه شانه قرار دارد. در زانو ضمن افزایش سطح تماس در مفصل، توزیع متعادل نیروهای ناشی از وزن را به سطح مفصل با ویژگی ضربه‌گیر خود فراهم می‌کند.
پارگی منیسک زانو، که می تواند به دلیل ورزش در جوانان، انجام برخی کارهای خانه در خانم های خانه دار و فرسودگی (دژنراسیون) بافت در سنین بالا ایجاد شود، به طور جدی تحرک را محدود می کند و در صورت عدم درمان می تواند منجر به مشکلات جدی سلامتی شود.
منیسک داخلی برای ورزشکاران بسیار مهم است!
در زانو دو منیسک داخلی و خارجی وجود دارد و به خصوص منیسک داخلی برای ورزشکاران بسیار مهم است. در زانوهایی که کشیدگی و یا پارگی رباط صلیبی وجود دارد، منیسک داخلی سالم، ثبات زانو را فراهم می کند و از حرکت رو به جلو تیبیا جلوگیری می کند. همراهی پارگی رباط صلیبی با پارگی منیسک داخلی باعث افزایش شدید بی ثباتی زانو می شود. از آنجایی با پاره شدن منیسک ویژگی جذب شوک منیسک از بین می رود، تخریب در غضروف در سطوح تماسی آغاز می شود.
منیسک ها هم مریض می شوند!
آسیب های منیسک در سه گروه قابل بررسی هستند:
- ناهنجاری های مادرزادی که اغلب در منیسک خارجی دیده می شود (منیسک دیسکوئید)،
- پارگی منیسک تروماتیک در ورزشکاران،
- دژنراسیون منیسک (خرابی) که با افزایش سن ایجاد می شود.
منیسک خود را با نشانه هایی که آشکار می کند، نمایان می کند …
اولین یافته در ناهنجاری های مادرزادی منیسک، صدایی است که از زانوهای کودکان تازه متولد شده می آید و ممکن است والدین متوجه این موضوع شوند. در چنین حالتی باید به ناهنجاری منیسک خارجی مشکوک شد و بررسی شود. ناهنجاری مادرزادی (منیسک دیسکوئید) که در منیسک خارجی شایع است نیز ممکن است علائم پارگی مینیسک را بدون هیچ علتی ایجاد کند.
پارگی منیسک با علت تروما که بیشتر در ورزشکاران رخ می دهد، زمانی ایجاد می شود که فرد حین ورزش در حالی که یک پا روی زمین قرار دارد به طور ناگهانی جهت خود را تغییر دهد (بچرخد) یا ناگهان متوقف شود. این پارگی ها که اکثراً طولی هستند جابجا می شوند و باعث قفل شدن و درد و تورم در زانو می شوند. احساس ناپایداری که در پارگی منیسک دیده می شود توسط بیماران به صورت "ول کردن زانو" بیان می شود.
با افزایش سن، تغییراتی در منیسک ها نیز ایجاد می شود. به راحتی پاره می شوند زیرا به تدریج محتوای آب خود را از دست می دهند. از سوی دیگر، دژنراسیون (پیری) منیسک ها در سنین پایین تر در برخی از گروه های حرفه ای که فشار زیاد روی زانو می آید (معدن چی ها، کشاورزان سیفی جات) دیده می شود.
سبک زندگی محافظتی در برابر پارگی مینیسک:
اگر پارگی منیسک بیمار هیچ علامت و ناراحتی در بیمار ایجاد نکند، به این پارگی ها «پارگی خاموش» می گویند. آنها در معاینات و یا MRI زانو که به دلیل دیگری انجام می شود یافت می شوند. منیسک پاره شده خود به خود یا با ورزش و فیزیو تراپی و یا دارو بهبود نمی یابد. در پارگی های بدون علامت با درجه پایین 1 و 2 ، پی آر پی و یا سلولهای بنیادی توصیه می شود. اگر بیمار علائم مکانیکی ناشی از پارگی (مانند قفل شدن، ول کردن) داشته باشد، منیسک پاره شده باید با روش بسته که به آن آرتروسکوپی می گوییم ترمیم شده و کلیت آن حفظ و یا اعاده شود. اگر پارگی برای دوخت مناسب است باید آن را بخیه زد. اصل اساسی در درمان، محافظت از منیسک است. در حالی که بیمار تحت منیسکتومی (تمیز کردن منیسک) می تواند پس از 2 تا 3 هفته به زندگی عادی بازگردد، اگر منیسک بخیه شود، بهبودی تقریباً در 6 هفته اتفاق می افتد. در هر دو مورد، زمانی که دوره توانبخشی به پایان می رسد، بیمار می تواند به فعالیت هایی که قبل از عمل انجام می داده است، بپردازد.
اجتناب از حرکات ایجاد کننده پارگی مینیسک در حین انجام ورزش و اتخاذ یک سبک زندگی محافظت کننده از منیسک در زندگی روزمره، و مراقبت و تشخیص و درمان به موقع در صورت وجود پارگی منیسک بسیار مهم است.
اگر بیماران بالای 65 سال تحت درمان قرار نگیرند…
اغلب بیماران مسن مبتلا به پارگی مینیسک می پرسند که "اگر درمان نکنم چه اتفاقی می افتد؟" در جواب باید گفت که اگر این پارگی‌ها که دارای ویژگی دژنراتیو (فرسوده) هستند، همراه با آرتروز مفصلی و فضای مفصل باریک باشند، نباید کاری انجام داد. با این حال، اگر علائم مکانیکی مثل گیر کردن زانو همراه با فضای مفصلی طبیعی وجود داشته باشد، منیسککتومی جزئی بوسیله آرتروسکوپی باید انجام شود. تأخیر یا بی توجهی به درمان این نوع پارگی (بیش از سه ماه) ممکن است باعث آسیب به غضروف محل پارگی شود و آرتروز مفصل را تسریع کند.
متخصص ارتوپدی،
فلوشیپ جراحی ستون فقرات و جراحی های کم تهاجمی آندوسکوپیک ستون فقرات،
دوره تکمیلی جراحی زانو و لگن و آرتروپلاستی (تعویض مفاصل) و آرتروسکوپی
