آرتروز چیست؟
پی آر پی چیست؟
استئوتومی پروگزیمال تیبیا (اصلاح پاهای پرانتزی و یا ضربدری)
مفصل زانو وزن بدن را تحمل می کند و دارای ساختار پیچیده ای است. از سه استخوان به نام های استخوان فمور (ران)، تیبیا (درشت نی) و پاتلا (کشکک) تشکیل شده است، آسیب غضروف هر یک از این قسمت ها به دلایل مختلف رخ می دهد و با عنوان آرتروز شناخته می شود روش های درمانی مختلفی برای درمان و یا جلوگیری از آسیب غضروف وجود دارد. جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا یکی از روش هایی است که برای اصلاح تغییر شکل ساق پا به نام «O leg» جهت جلوگیری از آسیب غضروف مورد استفاده قرار می گیرد.
آنچه در این مقاله می خوانید:
- استئوتومی پروگزیمال تیبیا (اصلاح پاهای پرانتزی و یا ضربدری)
- جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا چیست؟
- جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا در چه بیماری هایی انجام می شود؟
- آیا بریدن استخوان درشت نی باعث ایجاد مشکل در پای بیمار می شود؟
- آیا در مواردی که آرتروز وجود دارد اما تغییر شکل پا وجود ندارد، می توان این کار را انجام داد؟
- بهبودی پس از جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا چقدر طول می کشد؟
- مزایای استئوتومی پروگزیمال تیبیا چیست؟
- خطرات جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا چیست؟
- کسانی که جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا انجام می دهند باید به چه نکاتی توجه کنند؟
- اگر جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا انجام نشود چه اتفاقی می افتد؟
- جراحی استئوتومی قسمت فوقانی تیبیا برای چه گروه سنی انجام می شود؟
- میزان موفقیت جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا چقدر است؟
جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا چیست؟
جراحی استئوتومی بالای تیبیا را می توان به عنوان جراحی اصلاحی استخوان توصیف کرد. این جراحی انحنای ساق پا را با بریدن استخوان درشت نی در زیر زانو اصلاح می کند. ساییدگی غضروف و یا آرتروز در اغلب زانو ها در قسمت داخلی آن رخ می دهد و می تواند باعث ایجاد انحراف در شکل ساق پا شود و ظاهر «O leg» و یا «پای پرانتزی» را ایجاد کند. در بیماران مبتلا به این عارضه، مقدار بیشتر نیروی وزن از قسمت داخلی زانو عبور می کند و آسیب غضروف روز به روز بیشتر می شود. با جراحی استئوتومی قسمت فوقانی تیبیا، محور نیروی وزن در ساق به نقطه ای که باید باشد، یعنی به وسط یا حتی به قسمت بیرون تر زانو منتقل می شود. برای این منظور یعنی جابجایی محور وزن، استخوان ساق پا از قسمت نزدیک به زانو بریده شده و به استخوان زاویه داده می شود. این جراحی به عنوان یک روش خوب پیشگیرانه برای جراحی های زودهنگام پروتز است و نیاز به پروتز زا تا حدود ده سال به تعویق می اندازد.
جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا در چه بیماری هایی انجام می شود؟
- افرادی که با عنوان "O leg" یا "پای پرانتزی" و یا "پای بازیکنان فوتبال" شناخته می شوند بیماران مناسبی برای جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا می باشند. من این جراحی را در بیمارانی که آسیب غضروفی (آرتروز) در قسمت داخلی زانو همراه با بدشکلی پای پرانتزی دارند انجام می دهم. در این بیماران که آسیب غضروف در قسمت داخلی باعث می شود استخوان ها به هم نزدیک می شوند و شکل ساق پا شروع به تغییر کند. این جراحی در این بیماران باعث توقف یا کند کردن پیشرفت سایش می شود.
- جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا برای به تعویق انداختن جراحی تعویض زانو در بیمارانی که تصور می شود در آینده نیاز به جراحی پروتز زانو خواهند داشت انجام داده می شود. این جراحی فواید کوتاه مدت و طولانی مدت دارد. فایده کوتاه مدت آن، کاهش درد زانوی بیمار و ایجاد فرصتی برای بهبود آسیب غضروف است. با این جراحی، فشار روی زانو از قسمت داخلی به قسمت بیرونی زانو منتقل میشود و به غضروف این امکان داده میشود که خود را ترمیم کند. معمولاً نیمی از بیماران در آینده تعویض زانو می شوند. با در نظر گرفتن همه این موارد، جراحی استئوتومی بالای تیبیا پیشرفت به سمت جراحی پروتز را در دراز مدت کند می کند. هرچه ساییدگی غضروف زانو بیمار کمتر باشد، زمان انجام جراحی پروتز دیرتر می شود.
-
افرادی که پارگی رباط صلیبی قدامی دارند یا درمان رباط صلیبی قدامی را به تعویق می اندازند ممکن است دچار تغییر شکل پا شوند و مشکلات مشابهی ایجاد شود. در این بیماران هم جراحی رباط صلیبی قدامی و هم جراحی استئوتومی بالای تیبیا باید به طور همزمان انجام شود.
-
در بیمارانی که ناهنجاری های مادرزادی در پاهای خود دارند و منیسک داخلی آنها به دلایل مختلف مثل پارگی منیسک به مرور زمان عملکرد خود را از دست داده است، در آینده آرتروز ایجاد می شود. در این بیماران، نیروی وزن در زانو از قبل از قسمت داخلی عبور می کند. بیمارانی که منیسک آنها برداشته شده است نیز در مدت طولانی دچار ساییدگی مفاصل می شوند. اگر ساق پا صاف باشد، جراحی پیوند مینیسک، گزینه خوبی است، اما اگر انحنا در ساق پا وجود داشته باشد، جراحی استئوتومی بالای تیبیا نتایج مثبت بیشتری به همراه دارد.
سوالات متداول در مورد جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا:
جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا چگونه انجام می شود؟
جراحی استئوتومی قسمت فوقانی تیبیا به صورت جراحی باز انجام می شود.
من این جراحی را از طریق برش های کوچک 5-7 سانتی متری انجام می دهم، که روش کم تهاجمی نامیده می شود. این جراحی ها قبلا از طریق برش های بزرگتر انجام می شد، اما با پیشرفت تکنولوژی و توسعه ایمپلنت های مورد استفاده در جراحی ها، اندازه برش ها کوچکتر شده است.
هنگام برنامه ریزی برای جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا، تمام جزئیات بررسی می شود برای مثال بیماران دارای اضافه وزن زیاد و چاق برای این عمل مناسب نیستند.
در برخی موارد برای ارزیابی کامل زانو قبل از جراحی، آرتروسکوپی انجام می دهم و داخل زانو را با دوربین های با وضوح بالا می بینم. این کار را برای ارزیانی بهتر رباط ها ومنیسک های زانو و قسمت بیرونی زانو که قرار است فشار وزن بر روی آن جابجا می شود را بررسی می کنم.
جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا در اتاق عمل با بیهوشی عمومی یا اپیدورال انجام می شود.
در این جراحی، در تیبیا برش افقی ایجاد شده و با دستگاه اشعه ایکس موجود در اتاق عمل به نام اسکوپی زاویه مطلوب که میزان اصلاح تعیین شده قبل از جراحی است به استخوان داده می شود و این شکستگی کنترل شده با ایمپلنت (پیچ و پلاک) تثبیت می شود و فرآیند بهبودی آغاز می شود.
جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا 45 دقیقه تا 1.5 ساعت طول می کشد.
بیمار با 2 برش آرتروسکوپی 3 میلیمتری و یک برش 5-7 سانتی متری از اتاق عمل خارج می شود.
پس از جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا ، بیمار در روز اول روی پا می ایستد زیرا ایمپلنت های مورد استفاده در این جراحی از استحکام بالا برخوردارند و در هنگام بارگذاری پای عمل شده از فرو افتادن زاویه داده شده به استخوان جلوگیری می کنند.
بیمار می تواند در روز اول یا دوم بعد از جراحی از پله ها بالا برود.
بیمار روز پس از جراحی ترخیص می شود.
در صورتی که بیمار نیاز به جراحی همزمان دو طرفه داشته باشد، می توان جراحی را همزمان روی هر دو زانو انجام داد.
آیا بریدن استخوان درشت نی باعث ایجاد مشکل در پای بیمار می شود؟
در جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا، برش استخوان، ایجاد یک شکستگی کنترل شده است که با برش در محور افقی استخوان ایجاد می شود. به همین دلیل این روش هیچ نازک شدن استخوان وجود ندارد. مشکلاتی مانند ضعف پا در دوران نقاهت بعد از عمل با ورزش و در صورت لزوم با فیزیوتراپی برطرف می شود.
آیا در مواردی که آرتروز وجود دارد اما تغییر شکل پا وجود ندارد، می توان این کار را انجام داد؟
اگر تغییر شکلی در پای بیمار وجود نداشته باشد، اما آرتروز وجود داشته باشد، ابتدا یک گرافی محور اندام تحتانی (پاها) گرفته می شود تا این وضعیت عبور محور نیروی وزن روشن شود. اگر محور وزن در محل نرمال باشد، به جای جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا، درمان های مختلفی مانند پیوند غضروف و استفاده از سلول های بنیادی و یا پی آر پی و یا تزریق هیالورونیک اسید در نظر گرفته می شود.
بهبودی پس از جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا چقدر طول می کشد؟
پس از جراحی استئوتومی قسمت فوقانی تیبیا، بیماران باید از عصا استفاده کنند.
عصا باید به طور متوسط 6 هفته، بسته به بهبودی بیمار استفاده شود.
افرادی که پشت میز کار می کنند می توانند در مدت 2 هفته به سر کار بازگردند. با این حال، بیماران دارای کار سنگین باید 6-12 هفته صبر کنند.
مزایای استئوتومی پروگزیمال تیبیا چیست؟
مزایای جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا را می توان به شرح زیر فهرست کرد:
جراحی استئوتومی قسمت فوقانی تیبیا، ساییدگی را در قسمت داخلی زانو را کند می کند. از آنجایی که بار از روی قسمت داخلی زانو برداشته می شود، پتانسیل نوسازی غضروف فعال می شود.
پس از جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا ، بیمار می تواند از زانوی طبیعی خود استفاده کند و محدودیت های پروتز مانند عدم نماز معمولی که در آن زانو بیش از حد خم می شود را ندارد.
با جلوگیری از سایش غضروف، روند حرکت به سمت جراحی پروتز کند می شود.
بیمار از درد خلاص می شود. او راحت تر وارد زندگی اجتماعی می شود.
از نظر زیبایی، ظاهر «O Leg» از بین می رود. با این حال، جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا فقط برای اهداف زیبایی انجام نمی شود.
خطرات جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا چیست؟
در جراحیهای استئوتومی بالای تیبیا، خطرات مربوط به روش جراحی و خطرات مربوط به خود بیمار وجود دارد. قبل از هر عمل جراحی باید خطرات مربوط به بیمار مانند قلب و ریه بررسی شود و آیا بیمار برای جراحی مناسب است یا خیر.
خطرات مرتبط با جراحی استئوتومی بالای تیبیا را می توان به شرح زیر فهرست کرد:
یکی از مهمترین خطرات بعد از جراحی استئوتومی بالای تیبیا، تاخیر یا عدم جوش خوردن استخوان است. استخوان باز می شود و انتظار می رود این شکاف به مرور زمان پر شود. با این حال، ممکن است مشکلات درمانی به خصوص در افراد سیگاری رخ دهد. در عین حال، بیماران چاق یا دارای اضافه وزن نیز ممکن است اختلالاتی را در روند جوش خوردن استخوان دیده شود. هستند بیمارانی که جوش خوردن آنها تا 9-12 ماه طول کشیده است.
خطر عفونت که می تواند در هر عمل جراحی رخ دهد، در جراحی های استئوتومی تیبیا نیز قابل مشاهده است. با این حال، خطر عفونت کمتر از مشکلات جوش خوردن است.
ایمپلنت های مورد استفاده در جراحی های استئوتومی پروگزیمال تیبیا گاهی اوقات باعث احساس ناراحتی بیماران می شود. در چنین مواردی، برداشتن ایمپلنت پس از فرآیند بهبودی انجام می شود.
خطر لخته شدن که در تمام جراحی های زانو دیده می شود در جراحی های استئوتومی تیبیا نیز وجود دارد. من جهت حفاظت بیمارانم از این خطر، به بیمارانم را ایستادن زودهنگام، شروع ورزشهای مخصوص و استفاده جورابهای فشاری را پیشنهاد میکنم.
کسانی که جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا انجام می دهند باید به چه نکاتی توجه کنند؟
بیماران باید بعد از جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا از عصا استفاده کنند. با توجه به روند بهبودی بیمار، عصا باید با نظر پزشک گنار گذاشته شود.
ورزش های توصیه شده توسط پزشک را نباید نادیده گرفت.
استعمال دخانیات که شدیدا بر روند بهبودی تأثیر منفی می گذارد و باید متوقف شود.
یک دوره حمایت فیزیوتراپی دریافت کنند.
کنترل وزن را هر زمان مد نظر داشته باشند.
پس از جراحی استئوتومی تیبیا بالا، ممکن است ترشحات از محل زخم به خصوص در بیماران دارای اضافه وزن مشاهده شود. چنین ترشحاتی معمولاً در عرض 3-5 روز بدون نیاز به مداخله از بین می روند. با این حال اگر افزایش دما، قرمزی و درد در محل جراحی وجود داشته باشد، خطر عفونت را برای ما یادآوری می کند. در چنین مواقعی بدون اتلاف وقت باید با پزشک مشورت کرد.
اگر جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا انجام نشود چه اتفاقی می افتد؟
ساییدگی مفاصل در افرادی که ناهنجاریهای ساق پا مانند «O Leg» دارند، بسیار سریعتر از افراد نرمال پیشرفت میکند. در این صورت بیمار در سن پایین تر نیاز به جراحی پروتز پیدا می کند. این جراحی با کاهش سرعت سایش، فرآیند نیاز به پروتز را به تاخیر می اندازد. در این مدت بیمار می تواند با استفاده از زانوی خود به راحتی به زندگی خود ادامه دهد. انجام عمل جراحی پروتز در سنین زودرس، باعث نیاز به جراحی تعویض مفصل گذاشته شده در آینده می شود، جراحی تعویض پروتز گذاشته شده مشکل تر، پرهزینه تر و با عوارض بالاتر نسبت به جراحی اولیه است.
جراحی استئوتومی قسمت فوقانی تیبیا برای چه گروه سنی انجام می شود؟
فرسایش غضروف، یعنی آرتروز، در گذشته به عنوان بیماری سالمندان شناخته می شد. جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا که قبلاً فقط برای افراد بالای یک گروه سنی خاص انجام میشد، اکنون در هر گروه سنی در صورت لزوم قابل انجام است. یک رویکرد دقیق تر، ارزیابی تصمیم جراحی بر اساس بیمار به جای بیماری است. از آنجایی که بیمار می تواند بعد از این جراحی ها از مفصل خود استفاده کند، ممکن است محدودیت سنی وجود نداشته باشد. با این حال، این جراحی برای ناهنجاری های پا که در کودکان دیده می شود در نظر گرفته نمی شود. با ادامه رشد کودکان، از روش های درمانی مختلفی استفاده می شود.
میزان موفقیت جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا چقدر است؟
میزان موفقیت جراحی استئوتومی قسمت فوقانی تیبیا ممکن است بسته به شرایط بیمار متفاوت باشد. در حالی که میزان موفقیت جراحی در فرسایش غضروف در مراحل اولیه بالا است، ممکن است در فرسایش غضروف پیشرفته میزان موفقیت کمتر باشد. ساییدگی غضروف ممکن است با مشکلات مختلفی مانند آسیب رباط همراه باشد. جدای از اینها، عوامل مختلفی مانند ساختار استخوان، وزن، دامنه حرکتی در میزان موفقیت بالای جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا موثر است.
نوشته:
متخصص ارتوپدی
فلوشیپ جراحی ستون فقرات و جراحی های کم تهاجمی آندوسکوپیک ستون فقرات، دوره تکمیلی جراحی زانو، لگن و آرتروپلاستی (تعویض مفاصل) و آرتروسکوپی
آیا شما و یا اطرافیان تان به جراحی استئوتومی پروگزیمال تیبیا نیاز دارید؟ جهت مشاوره و ویزیت با ما تماس بگیرید.