شما می توانید از شر خار پاشنه خلاص شوید!
دردی که به لگن و کمر منتشر می شود می تواند درد مفصل ساکروایلیاک باشد!
درد لگن و علت های آن
درد لگن یک بیماری شایع در جامعه است که می تواند ناشی از مشکلات مختلفی باشد. ممکن است به دلیل هر مشکلی در استخوانها، ماهیچهها، رباطها، اعصاب و سایر بافتهای نرم در ناحیه لگن، بویژه مفصل ران رخ دهد. اگرچه درد لگن به طور کلی به عنوان دردی که در داخل یا اطراف مفصل ران رخ می دهد تعریف می شود، درد ناشی از مفصل ران می تواند در ناحیه کشاله ران، در جلو از ران تا زانو و یا در پشت ساق احساس شود.
متأسفانه تأخیر در تشخیص و درمان علت بیماری های مفصل ران در نتیجه از دست دادن زمان در معاینات و درمان علل غیر هیپ هنوز یک وضعیت رایج است.
چه چیزی باعث درد لگن می شود؟
دلایل زیادی برای درد لگن وجود دارد. در حالی که برخی از دردها، مانند دردهای ناشی از ورزش شدید و بیش از حد، دویدن یا راه رفتن، خود به خود در عرض چند روز ناپدید می شوند، سایر دردهای ران برای مدت طولانی باقی می مانند و مزمن می شوند.
اگر مشکل در مفصل ران باشد، درد در قسمت داخلی لگن یا در ناحیه کشاله ران حس می شود. مشکلات عضلات، رباطها، تاندونها یا بافت نرم اطراف مفصل ران عمدتاً باعث درد در قسمت بیرونی باسن و بالای ران میشوند. بیماری های سایر قسمت های بدن به ویژه فتق دیسک و فتق دیواره شکم نیز باعث درد لگن می شوند.
درمان مناسب درد لگن بسته به شدت درد و مشکل زمینه ای تعیین می شود. هنگامی که مشکل ایجاد کننده درد به درستی درمان نشود، شدت درد ممکن است به تدریج افزایش یابد و منجر به شکایت هایی شود که فعالیت های روزمره را محدود می کند.
علل درد لگن
در حالی که شایع ترین علت درد طولانی مدت لگن آرتروز مفصل ران است، شایع ترین علت شروع درد ناگهانی، شکستگی های ناشی از زمین خوردن و ضربه است. درد لگن در دوران بارداری نیز یکی از بیماری های شایع می باشد.
-
آرتروز مفصل ران:
شایع ترین علت درد لگن، آرتروز است. از آنجایی که غضروف اطراف مفصل با افزایش سن فرسوده و پاره می شود، آسیب دائمی به مفصل ران وارد می شود و در نتیجه آرتروز هیپ رخ می دهد. شدت درد ناشی از آرتروز در ابتدا خفیف است، اما به تدریج با گذشت زمان بدتر میشود. بیماران مبتلا به آرتریت لگن حتی در حرکات ساده روزانه مانند راه رفتن، نشستن و چمباتمه زدن به دلیل محدودیت حرکت در مفصل ران، مشکل دارند.
-
روماتیسم مفصلی
آرتریت روماتوئید نوعی روماتیسم التهابی است که زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن به مفاصل و بافت های نرم خود حمله می کند. در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید، مفاصل کوچک مانند مچ دست و انگشتان در درجه اول تحت تاثیر قرار می گیرند، اما ممکن است درگیری مفاصل بزرگ مانند مفاصل زانو و ران نیز رخ دهد. در آرتریت روماتوئید، درد ممکن است به دلیل التهاب غشای سینوویال در مفصل ران و آسیب به غضروف و استخوان ها رخ دهد.
-
شکستگی های لگن
شکستگی استخوان های تشکیل دهنده مفصل ران می تواند باعث شروع ناگهانی درد حاد شود. افرادی که با افزایش سن دچار پوکی استخوان در استخوان های ران می شوند، به دلیل افزایش شکنندگی، حتی پس از یک زمین خوردن ساده نیز در معرض خطر بالایی برای شکستگی لگن قرار دارند. مداخله جراحی در شکستگی لگن با هدف بلند شدن و راه رفتن بیمار در اسرع وقت انجام می شود. در غیر این صورت، مشکلات سیستمیک مختلف مانند لخته در عروق پاها که ممکن است در گروه سنی بالاتر با شکستگی لگن رخ دهد، ممکن است زندگی بیماران را تهدید کند.
-
عفونت در استخوان لگن یا مفصل ران
یکی از علل درد در لگن این است که باکتریهایی که باعث عفونت میشوند پس از آسیب، ضربه یا عمل جراحی وارد بدن شده و از طریق جریان خون پخش میشوند و باعث عفونت در استخوان لگن یا مفصل ران میشوند. گسترش عفونت در قسمت دیگری از بدن به استخوان لگن و مفصل ران نیز می تواند باعث عفونت و درد در لگن شود. عفونت های استخوانی استئومیلیت و عفونت های مفصلی را آرتریت سپتیک می نامند. عفونت های استخوانی و عفونت های مفاصل اگر به سرعت و به درستی درمان نشوند در دراز مدت می توانند منجر به مشکلات جدی شوند.
-
نکروز آواسکولار / استونکروز
نکروز آواسکولار وضعیتی است که در نتیجه اختلال در جریان خون به استخوان ها رخ می دهد، جایی که بافت استخوانی نمی تواند تغذیه شود و حیات خود را از دست می دهد. استئونکروز که معمولاً در سر استخوان ران در مفصل ران به دلیل ضربه، داروها یا بیماری های مختلف ایجاد می شود، یکی از علل جدی درد لگن است.
-
پارگی لابروم مفصل لگن
درد زمانی رخ میدهد که ساییدگی یا پارگی در لابروم وجود داشته باشد. لابروم که بافت غضروفی حلقهای است که قسمت سوکت مفصل ران را که از نوع مفصل توپی و سوکتی است، مانند حلقه احاطه کرده است. پارگی لابروم در افراد جوان، فعال و درگیر ورزش بیشتر شایع است. در بیمارانی که پارگی لابروم آنها با جراحی بسته آرتروسکوپی درمان نمی شود، احتمال ابتلا به آرتریت هیپ در آینده زیاد است.
-
دیسپلازی هیپ
دیسپلازی هیپ، که به عنوان ناسازگاری بین ساختارهای تشکیل دهنده مفصل در زمان جنبن و تشکیل مفصل ران تعریف می شود، یکی از علل درد لگن است. در بیماران مبتلا به دیسپلازی هیپ، ساختار گوی و کاسه مفصل ران معیوب است. ممکن است حفره استابولوم کم عمق باشد و سر استخوان ران که در حالت طبیعی مانند توپ ممکن است کاملا گرد و صاف نباشد. افراد مبتلا به دیسپلازی هیپ در سنین بالاتر در معرض خطر بالایی برای ابتلا به آرتروز هیپ هستند.
-
بورسیت
بورس ها کیسه های مایع نرمی هستند که بین بافت هایی مانند استخوان ها، ماهیچه ها و تاندون ها یافت می شوند و به کاهش اصطکاک کمک می کنند. بورسیت تروکانتریک، که التهاب بورس در سمت خارجی مفصل ران است، شایع ترین نوع بورسیت هیپ است. به غیر از این، سایر بورسیت ها مانند بورسیت ایلیوپسواس و بورسیت ایسکیال نیز می توانند باعث درد در لگن شوند.
-
تاندونیت
تاندونیت، که در نتیجه کشیدگی یا آسیب به تاندون هایی، که عضلات اطراف لگن را به استخوان ها می چسبنانند، رخ می دهد، می تواند باعث درد لگن شود. فعالیت های مکرر مانند دویدن یا پیاده روی طولانی مدت می تواند باعث کشش بیش از حد، پارگی در عضلات و تاندون های ناحیه لگن شود.
-
سرطان
هنگامی که تومور در استخوان های ناحیه مفصل ران ایجاد می شود یا زمانی که سرطان از ناحیه دیگری به استخوان های لگن گسترش می یابد، درد لگن ایجاد می شود. اگر تشخیص زودهنگام و درمان مناسب انجام نشود، ممکن است شکستگی استخوان های لگن در ناحیه ای که تومور در آن قرار دارد رخ دهد.
-
ساکروایلئیت
محل اتصال قسمت تحتانی ستون فقرات به نام ساکروم و لگن، مفصل ساکروایلیاک نامیده می شود. افتادن، ضربه یا کشیدگی مفصل ساکروایلیاک یا رباط های آن ممکن است باعث درد مفصل ساکروایلیاک شود که به آن اختلال عملکرد ساکروایلیاک می گویند. برخی از بیماریهای روماتیسمی مانند اسپوندیلیت آنکیلوزان یا بیماریهای میکروبی مانند بروسلوز که با خوردن لبنیات حیوانی نجوشیده منتقل میشوند، باعث درگیری مفاصل به نام ساکروایلییت میشوند. آنها می توانند باعث درد لگن، کمردرد، سفتی و مشکل در حرکت شوند.
-
درد سیاتیکی
دردی است که از کمردرد شروع می شود و به باسن و پایین تر تا پاها گسترش می یابد و به دلیل فشرده شدن ریشه های عصب سیاتیک رخ می دهد. این عارضه که به عنوان درد سیاتیکی شناخته می شود ممکن است به دلایل مختلفی مانند آرتریت کمر، فتق دیسک و لغزش مهره های کمر رخ دهد. در برخی از بیمارانی که از درد لگن شکایت دارند، مشخص می شود که این مشکل در واقع از ناحیه کمر منشا می گیرد. در برخی از بیماران تحت درمان سیاتیک، بعداً مشخص می شود که درد از مفصل ران منشاء می گیرد.
علت درد لگن در دوران بارداری چیست؟
درد لگن در دوران بارداری یک بیماری شایع است که توسط بسیاری از مادران باردار تجربه می شود. درد لگن نیز ممکن است در دوران بارداری به دلیل افزایش وزن، تغییر وضعیت بدن و هورمون ها رخ دهد. درد لگن اغلب در سه ماهه دوم و سوم رخ می دهد و به صورت دردهای مبهم که به آهستگی ایجاد می شوند یا به صورت دردهای تیز که به طور ناگهانی رخ می دهند، رخ دهد. هورمونی به نام ریلکسین که ترشح آن در دوران بارداری افزایش می یابد، یکی از علل درد لگن در دوران بارداری است. هورمون ریلکسین باعث شل شدن رباط ها، غضروف ها و تاندون ها می شود. این شلی که در حقیقت آماده شدن بدن برای زایمان است، می تواند منجر به درد لگن شود.
افزایش وزن و تغییر مرکز ثقل بدن یکی دیگر از علل درد لگن در دوران بارداری است. افزایش وزن ناشی از بارداری بیشتر در قسمت میانی بدن با رشد کودک در رحم رخ می دهد و مرکز ثقل بدن ممکن است شروع به تغییر کند. این وضعیت که وضعیت طبیعی بدن را تغییر داده و بار اضافی بر روی باسن وارد می کند، باعث می شود مادر باردار درد را تجربه کند.
علت درد لگن چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص علت درد لگن؛ با معاینات تصویربرداری رادیولوژیکی مانند اشعه ایکس، توموگرافی کامپیوتری (CT)، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) و آزمایشهایی مانند تحلیل خون، ادرار و مایع مفصلی انجام میشود. علاوه بر اینها، معاینه فیزیکی انجام شده توسط پزشک ارتوپد مهمترین نقش را در تشخیص علت ایجاد کننده درد دارد.
در معاینه فیزیکی که برای تشخیص درد لگن انجام می شود، وجود علائم آسیب یا عفونت مانند تورم، قرمزی، گرما و دامنه حرکت مفصل ران بررسی می شود. علاوه بر این، تست های معاینه مختلفی انجام می شود تا مشخص شود که درد ناشی از مفصل ران است یا از بافت های نرم مانند عضلات محیطی، تاندون ها و بورس ها.
روش های درمان درد لگن
روش درمان درد لگن بسته به شرایط ایجاد کننده درد تعیین می شود. در صورت وجود آرتروز مفصل لگن، گزینه های درمانی بر اساس شدت درد و سطح آرتروز ارزیابی می شوند. داروهای مسکن، فیزیوتراپی، ورزشهایی مانند شنا، و روشهای تزریق با هدایت اولتراسوند در داخل و اطراف مفصل، برخی از روشهای درمان درد لگن هستند که به تسکین درد و افزایش دامنه حرکتی مفصل ران کمک میکنند.
روش های درمانی ترمیمی مانند پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) و تزریق سلول های بنیادی نیز در درمان درد لگن برای تسریع بازسازی بافت و ترمیم بافت آسیب دیده که باعث درد می شود، استفاده می شود. روشهای PRP و تزریق سلولهای بنیادی که تحت هدایت اولتراسوند به مفصل ران و بافتهای نرم اطراف آن انجام میشوند، نه تنها میتوانند درد را تسکین دهند، بلکه روند بیماری را نیز کاهش میدهند.
در صورتی که آرتروز مفصل ران پیشرفته باشد و درد با روش های غیر جراحی تسکین نیابد، گزینه جراحی پروتز هیپ در نظر گرفته می شود. برخی از شکستگیهای استخوان لگن ممکن است به جراحی تعویض مفصل ران نیز نیاز داشته باشند.
آرتروسکوپی مفصل ران یکی از روش های درمان و تشخیص درد لگن است. آرتروسکوپی هیپ مشاهده مفصل ران، غضروف، لابروم و بافتهای اطراف را فراهم میکند و هم تشخیص و هم درمان مشکل ایجادکننده درد را در همان جلسه ارائه میکند.
در درمان دردهای خفیف و کوتاه مدت، اقدامات احتیاطی و درمان های ساده ای که در خانه در دسترس است اغلب مؤثر است. در موقعیتهای دردناک ناشی از استفاده بیش از حد از مفصل ران، مانند ورزش یا پیادهروی، استراحت و عدم تحمیل بار زیاد روی مفصل ران میتواند به کاهش درد در عرض چند روز کمک کند.
تمرینات درد لگن
در مواردی که درد لگن خفیف است، می توان با روش هایی که در خانه از آنها استفاده کرد، درد را کنترل کرد. البته نباید فراموش کرد که در صورت بروز درد شدید و مکرر باید با پزشک مشورت کرد.
درمان دارویی در درد لگن
استفاده از برخی مسکن ها با کاهش شدت درد به کاهش التهابی که باعث درد می شود کمک می کند.
برای استراحت درد لگن
پرهیز از استفاده شدید از مفصل ران و فشار مستقیم به مفصل ران و استراحت باعث تسکین درد می شود. در دورهای که درد شدید است، میتوان با استراحت کردن از ورزش و پیادهروی، استراحت و عدم ایستادن برای مدت طولانی، تسکین یافت.
کاربرد کمپرس سرد یا گرم درد لگن
استفاده از سرما به مدت 15 دقیقه چندین بار در روز یا برعکس شل کردن ماهیچه های ناحیه با حمام آب گرم از جمله روش هایی است که می تواند به تسکین درد کمک کند.
ورزش کنید
انجام تمرینات توصیه شده با توجه به شرایط ایجاد کننده درد یکی از روش های مفید برای درد لگن است. ورزش هایی که دامنه حرکتی مفاصل را افزایش می دهند، عضلات محیطی را تقویت می کنند و انعطاف پذیری را افزایش می دهند به تسکین درد کمک می کنند. به خصوص در تمریناتی که در آب انجام می شود. از آنجایی که وزن بدن روی مفصل ران وجود ندارد، برای بیمار بدون درد و راحت تر است. پیاده روی در آب، شنا و حرکات مفصل ران ورزش های مفیدی هستند که برای درد لگن مفید هستند.
اگر اقدامات و درمان های ساده در خانه به تسکین درد لگن کمک نکرد و شدت درد افزایش یافت، باید به دنبال کمک پزشکی توسط متخصص ارتوپدی بود.
متخصص ارتوپدی،
فلوشیپ جراحی ستون فقرات و جراحی های کم تهاجمی آندوسکوپیک ستون فقرات،
دوره تکمیلی جراحی زانو و لگن و آرتروپلاستی (تعویض مفاصل) و آرتروسکوپی